Tja een titel die nog niet zo heel veel zegt. Maar ik wil het hier hebben over de filters voor aquaria en vijvers. Ik heb het hier dan wel over siervijvers, geen koi-vijvers. Koi-vijvers hebben grote, speciale, filters nodig. Daar heb ik geen verstand van.
Een filter is eigenlijk een bak(je) waar water door stroomt. Om dit water er doorheen te krijgen hebben we een pomp nodig. Bij aquariumfilters zitten de pompen meestal aan/in het filter. Bij vijverfilters is dit vaak niet zo. Daar wordt met een slang de pomp verbonden aan het filter. Deze pomp ligt dan in de vijver en duwt het water door het filter.
Maar gewoon water door het filter heen pompen wordt het water niet schoon. Daarvoor moeten we filtermaterialen, ook wel filtermedia genoemd, in het filter doen. Deze filtermedia hebben drie soorten functies. Er zijn media voor mechanische filtratie, media voor biologische filtratie en media voor chemische filtratie.
- Voor mechanische filtratie wordt binnen de aquariumwereld wordt daar meestal filterwatten voor gebruikt. Deze steek je in het filter en dan worden zwevende deeltjes uit het water gehaald. Ze halen dus de zichtbare partikels uit het water. Eenmaal vuil kun je ze gewoon verwisselen. Schoonspoelen kan soms maar wordt niet echt geadviseerd, ook omdat een zak filterwatten heel goedkoop zijn. Ook worden vaak sponzen als mechanisch filter ingezet. Deze houden ook veel zichtbaar vuil tegen.
- Voor biologische filtratie worden sponzen/matten, bioballen, lavastenen, kleikorrels etc ingezet Alles waar bacteriën aan en in kunnen leven en waar water goed kan doorstromen is hiervoor geschikt. De bacteriën komen vanzelf in deze materialen terecht en zetten dan het ammoniak om in verschillende stappen om in nitraat. Nitraat is het over het algemeen het eindproduct van het filtersysteem. Dit moet door waterwissels op een stabiele waarde gehouden worden of door de planten opgenomen worden.
- Voor chemische filtratie wordt soms geactiveerd kool gebruikt. Deze haalt medicatie, geurtjes en kleurtjes uit het water. Het gebruik van kool kan dus nuttig zijn, maar veel aquariumhouders gebruiken het niet. Ook in de vijverwereld wordt het bijna niet gebruikt.
Dan de verschillende types filters.
- Voor de vijver zijn er oeverfilters en drukfilters.
- Bij een drukfilter wordt het water onder druk door het filter geperst en dit filter kan grotendeels ingegraven worden. Het is geschikt voor de iets grotere vijver of vijvers met iets meer vissen.
- Een oeverfilter is meestal een zwarte bak, die op de rand van de vijver staat.. Hierdoor is het vaak een ietwat minder mooie oplossing. Wel kan het verborgen worden door stenen of planten.
- Voor het aquarium zijn er drie types:
- Interne filters. Dit zijn filters die in het aquarium zitten. Dit zijn vaak filters die te klein zijn voor het aquarium waarvoor ze zijn aanbevolen. Ze bevatten vak te weinig biologisch filtermateriaal. De aquaria van Juwel hebben vanaf fabriek ook een intern filter. Maar deze is voor de meeste ook voldoende. Dit komt omdat deze filters erg fors zijn en dus veel filtermedia bevatten.
- Externe, potfilters. Dit zijn filters ongeveer zo groot als een emmer. Ze staan meestal onder het aquarium. Met slangen wordt het water van en naar het filter gepompt. In deze filters kun je veel filtermedia kwijt. De potfilters zijn vooral geschikt voor middelgrote en grote aquaria.
- Sumps. Dit zijn de enige filters die meestal zonder pomp geleverd worden. Ze kunnen op maat gemaakt worden. Dit filter staat onder het aquarium. Het is verdeeld in vakken. Elk vak kan dan een type filtermedia. Ook kun je hierin de verwarming leggen. Deze filters zijn voornamelijk geschikt voor de hele grote aquaria.
Zoals je ziet er is veel te kiezen. Welke filter met welke media? Voor de siervijver zou ik altijd een oeverfilter adviseren. Deze is geschikt voor bijna alle vijvers. Als je al een filter nodig hebt. Bij een vijver, met niet al te veel vissen maar wel veel planten, is vaak een filter niet nodig. Een filter kan de natuurlijke filtering natuurlijk wel ondersteunen.
Bij een aquarium is het natuurlijk iets anders. Als het om een Juwel aquarium gaat, gebruik dan gewon het meegeleverde filter. Deze is meestal meer dan voldoende. Heb je deze niet, dan zou ik kiezen voor een potfilter. Het merk maakt niet zo veel uit. Ondanks wat je vaak op fora hoort, zijn alle merken prima in staat om hun werk te doen. Kies wel de juiste biomedia.
En welke media moet ik dan in het filter gebruiken? Filtermatten (als deze meegeleverd zijn) zijn altijd prima. Ook sponzen (Zelfs keukensponzen uit een supermarkt, als het maar zonder zeep is) kunnen prima hun werk doen. Bioballen zijn voor een aquariumfilter minder geschikt maar kunnen in een vijverfilter goed gebruikt worden. En heb je de mogelijkheid, gebruik dan filterwatten in het eerste mandje of eerste vak van het filter. Chemische filtratie zou ik in elk geval niet snel toeppassen.
Wat voorbeeldfoto's van diverse materialen en filters: