De vraag is eenvoudig, maar zoals vaak, het antwoord niet. Maar ik ga toch een poging wagen om hier een klein beetje duidelijkheid in te geven.
Om te bepalen hoeveel filtering je nodig hebt, is er eigenlijk een onderliggende vraag. Hoeveel vervuiling heb je en hoe wordt dat afgebroken?
Stel ik heb een kleine vijver, met daarin alleen maar planten. Zelfs kikkers willen in deze denkbeeldige vijver niet wonen. Wat is dan de vervuiling? Nou, dat valt erg mee. Natuurlijk, de planten sterven in de herfst af en dat (blad)afval komt in de vijver terecht als je er niets aan doet. Maar dat afval wordt door de bacteriën in deze vijver omgezet in voedingsstoffen voor planten. Dus in de lente kunnen de planten mooi groeien en ze nemen deze voedingsstoffen weer op.
Je zult wel begrijpen, deze denkbeeldige vijver, heeft geen filter nodig.
Maar nu een andere vijver. Hierin staan nog steeds een behoorlijk aantal planten. Maar hierin leven kleine visjes zoals goudelritsen. Deze leven van de insecten die ze in de vijver vinden. Gevoerd worden ze niet. Eigenlijk geldt hetzelfde verhaal als bij de kleine vijver zonder vis. Hier hoeft nog steeds niet gefilterd te worden. De afvalproductie is te klein om daarvoor een filter in te zetten.
Nu zetten we in dezelfde vijver een aantal goudvissen. Goudvissen eten graag en veel. En het zijn bijna konijnen als je niet uitkijkt. Ze maken graag jongen. Vooral als er veel schuil mogelijkheden zijn blijven er altijd wel wat jongen over, die ook weer gaan reproduceren. Bijna iedereen met zo'n vijver, wil de vissen ook graag voeren. Dus er gaat af en toe een handje voer de vijver in. Je snapt het al, de vervuiling is een stukje groter als eerder met de kleine visjes. Een filter kan hier uitkomt bieden. Dit niet om het zichtbare vuil uit het water te halen (dat kan wel, maar is meestal niet de belangrijkste taak van een filter), maar om het water voor de vissen gezond te houden.
Wel is het van belang dat er steeds veel planten in de vijver staan. Deze zetten al veel afvalstoffen om in gezondere stoffen. Des te meer planten, des te gezonder het vijverwater voor elk dier. Vooral zuurstofplanten (die onder water leven) zijn hier van belang. Ze groeien vaak hard, maar nemen daardoor vaak ook veel (afval)stoffen op.
En dan de koi vijvers. Deze zijn vaak bijna niet voorzien van planten. Hierdoor is dit soort vijvers dus totaal afhankelijk van een behoorlijk filtersysteem. Deze vijvers kunnen niet zonder een groot filter. Ook al omdat koi vaak heel veel en vaak gevoerd worden. Maar met dit voer worden veel stoffen in de vijver gebracht, die later afvalstoffen worden en er dan weer uitgefilterd moeten worden. Zelfs met een plantenfilter is het vaak nodig dat er ook een ander filter bijgezet wordt. De planten alleen kunnen het dan niet aan.
Filtering wordt naar mijn idee bepaalt door deze factoren:
- Het formaat van de vijver.
- De hoeveelheid vis en de soort van de vissen.
- Het voedergedrag
- De beplanting (zuurstofplanten zijn belangrijk, maar ook oeverplanten tellen mee voor het filteren van het water, mits ze met de wortels in het vijverwater staan). Staan er veel planten in een vijver en zitten er niet al te veel vissen in, dan is een filter lang niet altijd nodig.
Zomaar zeggen dat een grote vijver een groot filter nodig heeft is dus niet juist maar om te zeggen dat een kleine vijver altijd zonder filter kan, klopt ook niet.
Daarom is het zo moeilijk om anderen te vertellen welk filter je nodig hebt. Vaak wordt daarom voor een iets te groot filter gekozen. Hierdoor is er in elk geval wat marge. Een filter wat niet filtert maar waar alleen het water maar doorstroomt is natuurlijk zonde van de elektriciteit. Maar een filter wat te klein is voor jouw vijver zal niet het gewenste resultaat opleveren. Dan wordt of de vijver groen, of de vissen gaan dood. Beiden willen we ook niet. Het is dus zoeken naar een balans daar tussen. Succes...
Dit is mijn eigen vijver. Het bevat ongeveer 6m3 water. Door de vele planten is het eigenlijk de hele jaar door helder. Er wordt wel een filtertje gebruikt. Deze staat achteraan. Het zwarte tonnetje is het filter.
Hier zie je het tonnetje beter. Groot is het niet. Maar deze is er alleen ter ondersteuning van de planten.
Deze vijver is het hele jaar helder. Dit komt door:
- Niet teveel vissen in de vijver
- Heel veel planten in de vijver
- De vissen krijgen maar weinig extra voer. Ze moeten vooral leven van wat de vijver aan levend en dood natuurlijk voedsel bied.
