Al vaker heb ik gezegd dat ik een kruik als filter gebruik. Deze kruik moet de planten ondersteunen bij het filteren van het water. De planten hebben dus de hoofdtaak, het filter ondersteund wanneer het nodig is.
Maar hoe werkt deze. In de beginfase, nu er nog geen of onvoldoende bacteriën aanwezig zijn, werkt het als een mechanisch filter. Simpel gezegd, het houd zoveel mogelijk vuildeeltjes tegen.
Maar langzaam zullen de sponzen bevolkt gaan worden door bacteriën. Deze zullen de biologische filtratie gaan verzorgen. Hoe doen ze dat?
Vissen scheiden ammoniak uit. Dit doen ze met hun ontlasting maar vooral via hun kieuwen. Dit opgeloste ammoniak zal door bacteriën omgezet worden naar nitriet. Dit nitriet zal dan door andere bacteriën weer omgezet worden naar nitraat. Dit nitraat wordt dan alsnog opgenomen door de planten.
Maar ook ammoniak zal voor een groot deel door de bacteriën bij de wortels van de planten opgenomen worden. Hier dient het bijna direct voeding voor de planten.
Maar hoe wordt voorkomen dat de sponzen uit de kruik rollen. Er zit schot voorin de kruik. Hier moet het water overheen stromen. Door dit schot worden de meeste sponzen ook goed nat en stroomt het water door alle sponzen. Dit ziet er zo uit:
Bij mij zitten er alleen sponzen in en niet de materialen die de fabrikant aanbeveelt. De stroming en de werking is verder eigenlijk hetzelfde.
Dit maakt ook gelijk duidelijk waarom een vijver zonder planten een groot filter nodig heeft. Hier doen geen planten het werk,
En bij een ophoping van nitraat zal er waarschijnlijk een algenexplosie optreden. Met een beetje pech heb je dan last van draadalg, maar er is dan een veel grotere kans op zweefalg, waardoor de vijver helemaal groen wordt.
Vijvers zonder planten, vele koi-vijvers bijvoorbeeld, zullen niet zonder waterwissels kunnen om te voorkomen dat er teveel nitraat in het water ontstaat. Bij een vijver met veel planten is dit niet nodig.